Autor: Robert Klimowicz

Dbając o zwierzynę

Opublikowano przez

Jednym z obowiązków myśliwych jest dokarmianie zwierzyny. Art. 13 Prawa Łowieckiego mówi, że: 

Dzierżawcy i zarządcy obwodów łowieckich obowiązani są dokarmiać zwierzynę, zwłaszcza w okresach występowania niedostatku żeru naturalnego oraz wówczas, gdy w sposób istotny może to wpłynąć na zmniejszenie szkód wyrządzanych przez zwierzynę w uprawach i płodach rolnych oraz w gospodarce leśnej.

Dla koła łowieckiego „Ryś” jest to nie tylko obowiązek, ale naturalna powinność etycznego myśliwego.

Dlatego też wspólnie utrzymujemy i uprawiamy poletka łowieckie. Na naszych poletkach sadzimy rośliny pastewne z myślą o udostępnianiu ich zwierzynie zimą. Dzięki temu łatwiej im będzie przetrwać trudny okres zimowy, ale także zmniejsza to szkody łowieckie i ogranicza migracje zwierzyny.

W ubiegłym roku naszym „hitem” produkcyjnym był topinambur, nazywany również słonecznikiem bulwiastym. Już od II Wojny Światowej leśnicy uprawiają go jako karma na zimę dla dzikich zwierząt. Jest to roślina, której zielone pędy, liście i łodygi uwielbia zwierzyna płowa oraz króliki, bulwy pozostają na zimę w glebie stanowiąc pokarm dla dzików, które zjadają je z wyjątkowym upodobaniem.

Myśliwi wykonują też z pędów topinamburu liściarki. Zebrane pędy wiąże się w niewielkie pęczki przy pomocy najcieńszych łodyg. Pędy można namoczyć w roztworze soli w celu zwiększenia ich wartości odżywczych. Następnie suszy się je w przewiewnym, ocienionym miejscu. Zimą wykorzystuje się liściarki do dokarmiania zwierzyny.

Lis

Opublikowano przez

Lis to najbardziej pospolity drapieżnik występujący w Polsce. Lis jest zwierzęciem występującym niemalże w całej Eurazji, Ameryce Północnej, a także w północnej Afryce. W Polsce można go spotkać w całym kraju, we wszystkich obwodach łowieckich.

Ma wydłużony tułów, ostro zakończony, wydłużony aż do nosa (wietrznik) pysk oraz trójkątne uszy. Wietrznik jest czarny i wilgotny jak u psa. Ciało lisa może mieć długość do 90 cm, wysokość w kłębie do 35 cm, masa ciała od 5 do 10 kg. Kończyny lisa (stawki) są stosunkowo krótkie – co ciekawe przednie kończyny są 5-cio palczaste natomiast tylne 6-cio. Trop lisa podobny jest do tropu psa.

Fot: https://www.facebook.com/Hunting-268871353537/

Kita (ogon) jest długa oraz puszysta zakończona białym kwiatem. Może mieć długość od 30 do 50 cm. Na jej górnej części ok. 5 cm od końca występuje gruczoł zapachowy wykorzystywany do zaznaczania swojego terytorium. Gruczoł ten nazywany jest fiołkiem.

Z wierzchu sierść lisa jest zazwyczaj ruda, spód ciała biały, natomiast uszy oraz dolne części kończyn są kolory czarnego. Często jednak występują anomalie w ubarwieniu stąd biorą się różne nazwy, jak krzyżak czy węglarz. Lis linieje raz w roku – na przełomie kwietnia i maja (linka). Tracą wówczas dłuższą sierść zimową. Jesienią nie zmieniają jej ponownie, a ich futro jedynie gęstnieje i rośnie na długość.

Odróżnienie lisa od lisicy w łowisku jest praktycznie niemożliwe.

Do najchętniej zamieszkiwanych terenów przez lisa należą pola, łąki i lasy. Jego ulubionym biotopem są śródpolne laski. W większych kompleksach leśnych zasiedla zazwyczaj obrzeża. Lubi też lasy z bogatym podsystemem lub gęsto zadrzewione młodniki.

Występowanie lisa na świecie

Lis jest zwierzęciem wszystkożernym, jednak w jego diecie przeważa pokarm mięsny. Podstawowym pożywieniem lisa są gryzonie myszowate, robaki oraz ślimaki. Zdarza się, że upoluje zająca czy królika, często też żywi się ptakami. Nie gardzą także padliną. Lisy zawsze wybierają ofiary, których jest najwięcej do zdobycia w jego łowisku. W ciągu roku lis może upolować nawet 5.000 różnych gryzoni.

Istnieje myśliwski przesąd, iż lis który „trafił” swoją ofiarę trzyma kitę uniesioną do góry, natomiast kita opuszczona w dół sygnalizuje, że tym razem to myszy się udało.

Jeśli chodzi o pokarm pochodzenia roślinnego, to przeważają w nim owoce leśne, korzenie niektórych roślin oraz (co czasem budzi zdziwienie) warzywa, jak pomidor. Pokarm roślinny może stanowić nawet 5% całej masy żeru.

Znaczenie lisa jako czyściciela leśnych terenów jest niezastąpione. Eliminuje on sztuki chore oraz słabe, jak również zjada padlinę oraz zmniejsza populację gryzoni. Badania naukowe potwierdzają, że lis wraz z ptakami drapieżnymi jest największym regulatorem populacji gryzoni. Zjadając owoce przyczynia się również do przenoszenia  nasion  i wzbogacania bioróżnorodności łowisk.

Lisy podobnie jak wiewiórki robią spiżarnie, w których przechowują zgromadzony na gorsze czasy pokarm. Są świetne w wyszukiwaniu swoich magazynów i z niesamowitą precyzją potrafią zlokalizować wszystkie miejsca, w których ukryły swoje zapasy.

W pobliżu siedlisk ludzkich odwiedza często wysypiska śmieci, a także kurniki. Dzienne zapotrzebowanie lisa na pokarm to około 0.75 kg.

Rytm aktywności lisa zależny jest od aktywności jego ofiar, przy czym szczyt dobowej aktywności przypada na świt. W słoneczne mroźne dni, lisy polują również w czasie dnia. Generalnie za dnia odpoczywają w norach. Lubią tez nasłonecznione, spokojne miejsca, gdzie mogą odpoczywać.

Charakterystycznym polowaniem lisa jest myszkowanie – polowanie na gryzonie na rżyskach, łąkach czy też nieużytkach. Lis uśmierca ofiarę gryząc ją w kark, a następnie kilkukrotnie potrząsając ją w pysku.

Lis, DinoAnimals.pl

Cieczka lisa ma miejsce na przełomie stycznia i lutego, czasem trwa do marca. Wtedy to samce (psy) zaślepione żądza pokrycia samicy odbywają zacięte walki o pierwszeństwo w godach, gdyż za jedną samicą (liszka, lisica) podążać może nawet kilka samców. Podczas walki często tną się po pyskach oraz ogonach (ogon lis świadczy o jego statusie w lisiej społeczności). Zdarza się że podczas walki jeden z lisów odgryzie drugiemu kitę, skazując go na wieczne oszpecenie w oczach lisiego rodu. Charakterystycznym odgłosem jest poszczekiwanie w czasie cieczki.

Okres płodności u liszek trwa do sześciu dni, w tym czasie samica kopuluje ze zwycięskim samcem. Kopulacja jest głośna i trwa do 20 minut. Ma miejsce zazwyczaj w norze.

Ciąża trwa przez około 50 dni. Szczenięta przychodzą na świata na przełomie kwietnia i maja – zazwyczaj 2-8 sztuk. Samica rzuca jeden miot rocznie. Okres laktacji trwa ok. 1,5 miesiąca, jednak po ok 2-3 tygodniach zaczynają już przyjmować pokarm mięsny. W wykarmianiu młodych udział biorą oboje rodzice.

Młode rodzą się ślepe, otwierają oczy po około 14 dniach. Niedoliski mają szaro-płowe wełniste futerko z malutką krawatką w białym kolorze. Dopiero po 6 tygodniach ich futro przypomina dorosłego lisa. Po około 3-4 miesiącach małe stają się samodzielne, w tym czasie matka zabiera je na pierwsze polowanie. Po około 10 miesiącach uzyskują dojrzałość płciową. Niedoliski opuszczają norę na stałe dopiero jesienią, kiedy zaczynają samodzielne życie.

Fot: napulpit.com

Średnia długość życia lisa na swobodzie to około 10-12 lat, jednakże w rzeczywistości niewielki ich procent przeżywa dłużej niż kilka lat.

Do najlepiej rozwiniętych zmysłów lisa należą słuch, wzrok, węch oraz – co ciekawe – dotyk ułatwiający polowanie na gryzonie. Zmysły lisa są wyostrzone i niesamowicie sprawne. Wzrok, słuch oraz węch są rewelacyjne. Słyszą pisk myszy nawet ze 150 metrów. Lis jest zwierzęciem niesamowicie zwinnym i szybkim – potrafi poruszać się z prędkością nawet 50 km/h.

Trop lisa wędrującego przez swój teren przypomina sznurek koralików, układający się w linii prostej, dlatego też mówi się, że lis sznuruje.

Lis kopie nory zazwyczaj o kilku korytarzach oraz jednej komorze gniazdowej do około 3 m pod ziemią. Często też można spotkać się z norami o jednym korytarzu prowadzącym do komory gniazdowej. Nora lisia bardzo często wykorzystywana jest przez wiele pokoleń tej samej lisiej rodziny.

Lis w przeciwieństwie przykładowo do borsuka jest bałaganiarzem – przed norą prawie zawsze natkniemy się na szczątki upolowanych ofiar – pierze, kości, skórki.

Lis jest zwierzęciem prowadzącym samotny tryb życia i przez większą część czasu nie tworzą rodzinnych grup. Hierarchie socjalną można zaobserwować jedynie u samców oraz tylko w czasie rui. W pary łączy się wiec jedynie sezonowo. Na pozycję socjalną osobnika wpływają głównie wiek samca, temperament oraz kondycja fizyczna. Jesienią oraz zimą lis prowadzi raczej koczowniczy tryb życia, natomiast wiosną i latem – osiadły.

Fot: tapeciarnia.pl

Areał osobniczy lisa to obszar obejmujący wybudowaną norę oraz jedno lub więcej z łowisk. Średnia wielkość łowiska lisa waha się między 60, a nawet 150 ha. Terytorializm to cecha jedynie samców, które oznaczają granice swego terytorium wydzielinami gruczołów zapachowych, a także odchodami pozostawionymi w dość widocznych miejscach – pniaki, kamienie.

Niestety lisy są nosicielami wścieklizny i z tego powodu są zagrożeniem dla populacji innych gatunków oraz człowieka.

Wzrost populacji lisów nastąpił w Polsce w wyniku corocznych szczepionek przeciw wściekliźnie oraz akcji mających doprowadzić do zaniechania noszenia naturalnych futer.

Okresy polowań

  • Od 1 czerwca do 31 marca
  • na terenach obwodów łowieckich, w których występuje głuszec lub cietrzew lub prowadzono w ostatnich 2 latach kalendarzowych zasiedlenia zająca, bażanta lub kuropatwy – na lisy polujemy przez cały rok;

Na lisy można polować indywidualnie i zbiorowo. Wystarczą uprawnienia podstawowe.

Do cech przemawiających za zredukowaniem wyjątkowo dużej populacji lisa w naszym kraju zaliczyć można, dużą presję na zwierzynę drobną, taką jak zając, kuraki czy koźlęta saren. Jak zawsze prawda tkwi po środku a w zbrodniczym procederze niszczenia populacji zwierzyny drobnej udział bierze również człowiek oraz bezkarne, jak do tej pory, ptaki krukowate.

Najczęściej z pędzonych miotów uciekają jako pierwsze, jeszcze przed innymi zwierzętami. Natychmiast słyszą, kiedy naganka startuje. Nieuważny ruch myśliwego podczas polowania uniemożliwia praktycznie oddanie skutecznego strzału do tego rudego drapieżnika, jako że lis potrafi w pełnym biegu zrobić nagły zwrot (młynek) i uciec na pełnej prędkości, zanim myśliwy jest w stanie złożyć się do strzału.

Na stanowisku należy trzymać broń w pogotowiu, gdyż okazje do spotkań z lisem są niespodziewane i krótkie. Myśliwy musi być gotowy na błyskawiczny strzał.

Broń do polowań na lisy:

  • o lufach gwintowanych – sztucer, ekspres, kniejówka, dryling – myśliwska amunicja półpłaszczowa i pełno płaszczowa o energii pocisku nie mniejszej niż 1.000 J w odległości 100 m od wylotu lufy. Najlepsze są małe kalibry kulowe takie jak: .222 Rem, .223 Rem, 5,6×50, 5,6×57 .243 Win.
  • gładkolufowa – jednorurka, dubeltówka, bok, dryling, kniejówka – amunicja śrutowa, ze śrutem o średnicy do 4,5 mm (tak właściwie to zdecydowanie wystarczy śrut o średnicy od 3,5 do 4,0 mm).

Podczas polowań zbiorowych najlepiej używać dubeltówki lub boków. Na polowania z ambon lepsza okaże się broń gwintowana małych kalibrów, która ma wystarczającą energię do powalenia lisa, mały odrzut i płaski tor lotu.

Nie powinno strzelać się do lisów z zbyt dużych kalibrów, które niszczą tuszkę i futro.

Skutecznie poluje się na lisy przy myszarniach. Myszarnie to miejsca, gdzie wykłada się słomę, a w środek sypie ziarno zbóż (słoma powinna leżeć na paletach, tak aby nie gniła). Taka spiżarnia przyciąga z okolic wszystkie gryzonie, ich duza liczba zostawia coraz silniejszy zapach, co z kolei wabi lisy.

Lisy potrafią doskonale udawać martwe zwierzę.

W 2015 roku populacja lisa w Polsce wynosiła 202 tys. sztuk. W sezonie 2014/2015 upolowano w naszym kraju 147 tys. osobników.

Broń myśliwska – informacje ogólne

Opublikowano przez

Myśliwska broń palna musi spełniać w Polsce następujące kryteria:

  • przy maksymalnym załadowaniu można z niej oddać najwyżej sześć pojedynczych strzałów,
  • magazynek broni samopowtarzalnej może zawierać co najwyżej dwa naboje,
  • energia pocisku w odległości 100 m od lufy musi wynosić nie mniej niż 1.000 J,
  • nie może to być broń krótka, tj. pistolety i rewolwery, choć naboje niektórych (zwłaszcza rewolwerów) z nich spełniają osiągi energetyczne.
Podział broni myśliwskiej:

 

Ze względu na rodzaj naboju:

  • śrutowa
  • kulowa
  • kombinowana

Ze względu na funkcję użytkową i zastosowanie:

  • strzelby – z jedną lub najczęściej dwiema gładkimi lufami
  • pojedynka jednostrzałowa
  • dwulufka (dwururka)
  • dubeltówka
  • nadlufka (bok)
  • śrutówka Darne
  • jednolufka powtarzalna (repetier śrutowy)
  • jednolufka samopowtarzalna (półautomat śrutowy)
  • sztucery – z jedną lub rzadziej dwiema gwintowanymi lufami
  • broń kombinowaną – łącząca w jedną całość układ dwóch, trzech lub nawet czterech luf gładkich i gwintowanych

Ze względu na automatykę:

  • jednostrzałowa
  • powtarzalna
  • samopowtarzalna

Ze względu na ładowanie naboju:

  • myśliwska broń łamana,
  • jednolufowe strzelby i sztucery, mające zwykle wewnętrzny kurek oraz wyrzutnik strzelonych łusek,
  • dubeltówki i nadlufki (boki), ekspresy (sztucery podwójne, dubeltowe) oraz kniejówki (broń kombinowana) są wyposażone w dwa lub nieraz jeden spust, wyciąg albo wyrzutnik oraz przyśpiesznik dla strzału kulą,
  • trójlufki (drylingi), w skład których wchodzą zwykle dwie lufy gładkie i jedna gwintowana. Ich odmianą są ekspres-drylingi z dwiema lufami gwintowanymi i jedną o gładkim przewodzie,
  • czwórlufki (firlingi) – broń kombinowana, składająca się z dwóch luf gładkich i dwóch luf gwintowanych,
  • myśliwska broń niełamana,
  • strzelby z przesuwnym czółenkiem i magazynkiem rurowym na 2 lub 4 naboje; wyrzucenie strzelonej łuski oraz wprowadzenie do komory nabojowej następnego ładunku odbywa się po przesunięciu ręką czółenka do tyłu i następnie do przodu,
  • sztucery ładowane ręcznie za pomocą ruchomej dźwigni, spełniającej również rolę kabłąka ochraniającego język spustowy: przeładowanie sztucera następuje po ręcznym przemieszczeniu dźwigni w dół i do góry,
  • strzelby jednolufowe, repetowane suwliwym zamkiem – dwutaktowe(obecnie bardzo rzadko spotykane) i czterotaktowe,
  • strzelby i sztucery samopowtarzalne, przeładowujące się po strzale automatycznie na skutek wykorzystania energii gazów prochowych do uruchomienia automatyki broni.

Prawo łowieckie w art. 42 wymaga by podczas polowania uprawniony do jego wykonywania posiadał pozwolenie na posiadanie broni myśliwskiej lub inny dokument uprawniający do jej posiadania, jeżeli wykonuje polowanie za pomocą broni przeznaczonej do celów łowieckich.

Źródło: Wikipedia