Monitoring CSF i wścieklizny na 2019 rok

Na podstawie zapisów rozporządzenia MRiRW z dnia 17 grudnia 2004 roku w sprawie określenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu badan kontrolnych zakażeń zwierząt, Inspekcja Wetery­naryjna ma obowiązek prowadzenia badań w celu kontroli występowania klasycznego pomoru świń u dzików oraz wścieklizny u lisów.

Wywiązanie się z powyższego obowiązku możliwe jest jedynie w przypadku ścisłej współpracy z zarządcami/dzierżawcami obwodów łowieckich

Na podstawie danych dotyczących liczby dzików odstrzelonych w ostatnim sezonie łowiec­kim, określono plan badań kontrolnych w kierunku klasycznego pomoru świń u dzików na 2019 roku (w załączeniu). Próbki krwi od dzików odstrzelonych powinny być dostarczane do powiatowego lekarza weterynarii, właściwego ze względu na miejsce odstrzału dzika, w ciągu całego roku.

W celu kontroli występowania wścieklizny u lisów wolno żyjących do badań pobiera się tkankę mózgową, surowicę i żuchwę od 4 lisów odstrzelonych na każdych 100 km2 obszaru, na którym lisy zostały objęte szczepieniem ochronnym przeciw wście­kliźnie. Lisy do monitoringu pozyskiwane mogą być jedynie z terenu, na którym przeprowadzane jest szczepienie lisów wolno żyjących.

Ponadto:

  • materiału do badań monitoringowych nie należy pobierać w okresie miesiąca od daty zakończenia akcji doustnych szczepieni lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie (w br. szczepienia na terenie woj. w-m przeprowadzone zostaną we wrześniu); w celu zapewnienia reprezentatywności wyników odstrzał zwierząt, od których pobiera się materiał, powinien być dokonywany równomiernie na obszarze objętym szczepieniami. Odstrzał powinien być także równomiernie rozłożony w ciągu roku tak, aby uniknąć sy­tuacji, w której zdecydowana większość lisów dostarczana jest w okresie jesienno-zimo­wym;
  • materiał musi być dostarczony w takim stanie, aby możliwe było pobranie do badań tkanki mózgowej, surowicy i żuchwy.

Kuropatwa

Zamieszkuje niemal całą Europę (poza północnymi obszarami Skandynawii) oraz Azję Środkową. W Polsce niezbyt liczna w całym kraju poza obszarami górskimi.

Najkorzystniejszy biotop to tereny rolnicze z różnorodnymi uprawami, zadrzewienia i zakrzaczenia.

Długość do 30 cm, masa 0,45 kg. Kury nieznacznie mniejsze od kogutów.

Mają szaro popielate upierzenie z brunatnym odcieniem i ciemniejszymi poprzecznymi prążkami. Spód ciała jaśniejszy, upierzenie brzucha prawie białe, u koguta dodatkowo brązowa plama w kształcie podkowy (może występować także u kury). Ma ona jasną obwódkę. Upierzenie kur generalnie bardzo podobne, jednakże bardziej stonowane.

Jedynym pewnym sposobem rozpoznania płci kuropatw jest sprawdzenie piórek na barkówkach i pokrywach skrzydłowych. U koguta na przedłużeniu stosiny widać wąską białawą smugę, a na piórkach ponadto rdzawe plamki.

Kuropatwy charakteryzują się mimetyzmem czyli zdolnością upodobania się do otoczenia.

Toki w kwietniu. Po ich zakończeniu ptaki łączą się w pary i obejmują w posiadanie terytorium lęgowe. Są to zwierzęta monogamiczne, a w pary łączą się na wiele lat. Nowego partnera szukają wyłącznie po stracie poprzedniego.

Kura zakłada niewielkie gniazdo bezpośrednio na ziemi, dobrze ukryte wśród traw i gęstej roślinności. W jednym lęgu może znieść do 20 jaj (najczęściej około 15). Niestety śmiertelność piskląt jest bardzo wysoka, są m.in. bardzo wrażliwe na opady deszczu.

W przypadku utraty lęgu kuropatwy wyprowadzają kolejny. Wysiadywanie jaj trwa 23 – 26 dni. W tym czasie kogut chroni własne terytorium i głośnym czyrykaniem ostrzega inne ptaki przed wtargnięciem.

W wychowaniu młodych (weszek) biorą udział oboje rodzice. Ptaki mają wyjątkowy instynkt macierzyński. Bardzo chętnie przygarniają inne młode, które tracą matki.

Kuropatwa niechętnie zrywa się do lotu i jeśli to tylko możliwe stara się unikać zagrożenia uciekając na nogach (wyciekając). Dopiero w ostateczności ratuje się lotem.

Kuropatwy nawołują się wzajemnie poprzez cierkanie, cięgotanie i czyrykanie.

Młode ptaki (farbówki) po okresie pierzenia upodobniają się do swoich rodziców, a wiosną młode kogutki wyruszają szukać własnych terytoriów.

Zima żyją w większych rodzinnych stadkach, które w lutym lub w marcu rozpadają się, a ptaki po tokach łączą się w pary.

Zimą kuropatwy powinno dokarmiać się w podsypach. Podczas mroźnych dni wykopują w śniegu jamki, w których chronią się przed śnieżycami i mrozem. Przy braku śniegu zbijają się ciasno w stadka i wzajemnie ogrzewają. Często też podchodzą do ludzkich domostw w poszukiwaniu pożywienia i schronienia.

Zauważone kuropatwy udają, że są ranne i nie potrafią latać. W ten sposób odciągają drapieżnika od miejsca gdzie pozostawiają lęgi lub młode.

Polowanie

Indywidualnie z podchodu. Koniecznie z psem legawcem, który wyszukuje ptaki wśród roślinności.

Polowanie bez psa jest niezgodne z prawem!

Chociażby dlatego, że maskujące ubarwienie powoduje, iż zranionego ptaka (zbarczone, zlotkowane) trudno odnaleźć i bez psa jest zazwyczaj stracony.

Broń gładkolufowa – śrut nr 7 i 6 o średnicy 2,25 mm lub 2,5 mm.

Okresy polowań:

  • Od 11 września do 21 października
  • W drodze odłowu do 15 stycznia.

W 2015 roku naliczono ich 283.600 sztuk, w sezonie 2014 / 2015 upolowano jedynie 2.500 sztuk.